Tên khai sinh của ông là Phạm Văn Thành, sinh ngày 23 tháng 5 năm 1942 tại Pnôm Pênh, Campuchia. Quê ở Kim Ðộng, Hưng Yên.
Năm 1960, Phạm Minh Tuấn tham gia kháng chiến trong Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam. Sau những ca khúc đầu tay từ năm 1961, bài hát Qua sông của ông viết năm 1963 đã được công chúng đón nhận với nhiều cảm tình. Ông đã theo học lớp bồi dưỡng âm nhạc tại Trường Âm nhạc Việt Nam và sau này đã tốt nghiệp Ðại học Sáng tác Nhạc viện Tp.HCM (1976-1981).
Ngoài sáng tác ca khúc và khí nhạc, ông còn viết nhạc phim, kịch nói, cải lương. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng: Giải thưởng Văn học- Nghệ thuật Nguyễn Ðình Chiểu, 1960-1965, Giải âm nhạc trong phim Bài ca không quên, Giải âm nhạc trong vở kịch Ngôi sao biển, Giải thưởng Hội nhạc sĩ Việt Nam các năm 1993, 1995, 1996.
Các tác phẩm chính về ca khúc: Qua sông, Ðường tàu mùa xuân, Thành phố- Tình yêu và nổi nhớ (thơ Nguyễn Nhật ánh), Dấu chân phía trước, Rừng gọi, Mùa xuân từ những giếng dầu, Bài ca không quên, Ðất nước (thơ Tạ Hữu Yên), Khúc ca đảo Yến, Khát vọng; về khí nhạc: Prélude cho piano, Giao hưởng thơ...
Ngoài ra, ông còn làm công tác giảng dạy âm nhạc tại Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh.
Ðã xuất bản: Qua sông (Nhà xuất bản Giải phóng), Thành phố- tình yêu và nổi nhớ (Nhà xuất bản Văn nghệ Tp.HCM), Biển gọi (Nhà xuất bản Văn nghệ Tp.HCM), Bài ca không quên (DIHAVINA), Tuyển chọn ca khúc Phạm Minh Tuấn (DIHAVINA), Album Bài ca không quên (DIHAVINA và Hội nhạc sĩ Việt Nam).
Các tác phẩm tiêu biểu: Bài ca không quên, Dấu chân phía trước, Ðất nước, Thành phố- Tình yêu và nổi nhớ.