Soạn giả Lam Tuyền – người viết tiếp niềm kiêu hãnh…

Soạn giả Lam Tuyền bảo rằng khi một tác phẩm của anh ra đời, tất nhiên là anh rất vui khi được công chúng đón nhận, nhưng anh cũng không buồn nếu như tác phẩm ấy chưa đủ sức lan tỏa đến mọi người. Điều làm anh sợ nhất chính là sợ người ta nói với ba anh (soạn giả tài danh Yên Lang) rằng sao mà thất vọng về Lam Tuyền, người con nối nghiêp duy nhất của ông không thừa hưởng được một chút gì tinh túy nghề nghiệp của cha, chẳng làm nên trò trông gì cả.

HỔ PHỤ SINH HỔ TỬ

Khi nói về ông , soạn giả Yên Lang – một soạn giả cải lương trứ danh thì người ta không thể nào quên những vở tuồng cải lương kinh điển như Đêm lạnh chùa hoang, Máu nhuộm sân chùa, Mùa thu trên Bạch Mã Sơn, Tâm sự loài chim biển, Khi rừng thu thay lá, Người đẹp Tây Thi, Bão biển, Bão cát, Manh áo quê nghèo, Nắng thu về ngõ trúc, Người phu khiêng kiệu cưới, Tình bằng hữu, Tình hận trên băng hồ, Hỏa sơn thần nữ, Khi trời lạnh sương khuya, Nhất kiếm bá vương.

Hàng loạt tên tuổi của những nghệ sĩ nhờ những vai diễn trong tuồng của ông đều trở thành những ngôi sao lớn trên sân khấu cải lương. Soạn giả Lam Tuyền cho biết thêm nhờ ngòi bút của mình, cha anh đã cất được một ngôi nhà khang trang để phụng dưỡng cha mẹ tuổi xế chiều và nuôi cả gia đình có một cuộc sống tương đối đầy đủ.

Thành công và đạt đến vinh quang trong nghề nghiệp, nhưng ông cảm nhận được rằng cải lương cũng ít nhiều không còn hưng thịnh nên ông đều định hướng cho bốn người con của mình phải học thật giỏi để theo một nghề khác.Người xưa thường nói rằng “Hổ phụ sinh hổ tử” quả không sai.

Trong bốn người con của ông thì Lam Tuyền lại có tư chất và thừa hưởng tinh túy văn chương từ ông. Nghe lời cha của mình, Lam Tuyền ra sức học hành và học rất giỏi các môn Toán, Lý và đậu vào ngành Điện – Điện Tử của Trường đại học Bách Khoa danh giá và cũng không nghĩ sau này mình sẽ nối nghiệp cha trở thành thầy tuồng.

Tuổi thơ của soạn giả Lam Tuyền cũng thường theo cha đi vào gánh hát, hay nội dung trao đổi với nhau trong các buổi trò chuyện của cha với những người soạn giả khác cứ thấm dần vào tâm hồn anh lúc nào không biết. Chính những điều ấy đã tích lũy mỗi ngày một ít và trở thành vốn quí là anh đã nắm được bố cục chặc chẽ của một vở cải lương từ rất sớm.

Để rồi sau này khi chỉ một lần “lộ diện” là soạn giả Lam Tuyền đã gây tiếng vang lớn trong giới sân khấu bằng ngòi bút của mình.Nhớ lại thuở ngày xưa ấy, soạn giả Lam Tuyền tự hào lắm: “Lúc đó đang là sinh viên năm nhất của Trường đại học Bách Khoa, soạn gỉa Yên Lang đang viết vở Lâm Sanh – Xuân Nương thì ngã bệnh.

Thế là anh mạnh dạn bảo với cha rằng để đó con viết cho trong sự ngờ vực và ngạc nhiên của cha mình. Sau khi thử lửa với bài Lý trăng soi được cha khen quá xá thì anh cũng phải trở về với nhiệm vụ chính của mình là học tập. Nhưng hình như dù có cố gắng cách mấy cũng không cải được số, cuối cùng việc học cũng dở dang vì nghề cầm bút đã chọn mình…”.

Vậy đó mà chỉ một năm sau, năm vừa tròn hai mươi bảy tuổi thì soạn giả Lam Tuyền đã có kịch bản đầu tay là vở Người tử tù trong kiệu cưới trên sân khấu đoàn cải lương Trung Hiếu vào năm 1992. Vở cải lương Người tử tù trong kiệu cưới rất nhanh chóng nổi tiếng được khán giả rất yêu thích, góp phần làm nên thành công rất lớn cho đoàn cải lương Trung Hiếu.

Đồng thời thổi lên tên tuổi của những nghệ sĩ trẻ lúc bấy giờ là NS Phượng Hằng, Châu Thanh, Vương Cảnh… với những bài ca dài hơi rất độc đáo.Năm 1995 - sau ba năm cầm bút, với vở cải lương Bản tình ca quê mẹ, soạn giả Lam Tuyền lại đánh dấu tên tuổi của mình bằng chiếc huy chương vàng dành cho soạn giả có kịch bản xuất sắc trong Hội diễn sân khấu cải lương chuyên nghiệp toàn quốc.

Thành công này đã giúp anh có một chỗ đứng vững chắc và là một soạn giả rất có uy tín trong ngành. Cho đến hôm nay, các tác phẩm của anh đã rất quen thuộc với khán giả yêu cải lương tạo được uy tín lớn với các nhà sản xuất mà trong đó có nhiều vở đã đạt đến đỉnh cao.Do cái bóng của cha mình quá lớn nên soạn giả Lam Tuyền cũng bị rất nhiều áp lực.

Nhưng đó cũng là một thử thách rất lớn để anh phấn đấu thoát khỏi cái bóng của cha để tạo cho mình một tên tuổi riêng. Nếu soạn giả Yên Lang nổi tiếng với những vở cải lương thuộc thể loại kiếm hiệp thì soạn giả Lam Tuyền lại đi theo trường phái xã hội tâm lý và cải lương hài. Bên cạnh đó anh còn rất thành công khi viết kịch nói, phim truyện…

Soạn giả Lam Tuyền tâm sự: “Hồi đó nhiều khi cũng thấy ấm ức lắm, trong khi cha của anh là một soạn giả danh tiếng giỏi nghề vậy đó mà hầu như không bao giờ truyền nghề cho mình một cách chính quy, giữa hai cha con hoàn toàn không bao giờ có sự trao đổi với nhau về nghề.

Trước những thành công hay thất bại của anh thì ông cũng đều im lặng, nhất quyết không bao giờ khen để động viên hay chia sẻ cho mình bớt buồn. Vậy đó mà gặp bạn bè soạn giả hay những người mới chập chững sáng tác thì ông lại không tiếc một lời chia sẻ hay chỉ dạy.

Tất cả là tự bản thân mình trưởng thành từ những bài học thực tế, mỗi lần vấp ngã là một bài học để rút kinh nghiệm lần sau. Cho đến bây giờ nghĩ lại mới thấy rằng cha mình làm như vậy là muốn tốt cho mình, có lẽ chính vì vậy mà tay nghề của anh mới chắc được và vững bước trên con đường sáng tác…”.

Có lẽ điều duy nhất mà soạn giả Lam Tuyền thừa hưởng từ cha mình chính là thói quen nghiêm túc trong làm việc. Anh cười lớn chia sẻ: “Là đàn ông tất nhiên phải biết nhậu rồi, giao lưu với bạn bè hay đi về các tỉnh được mọi người xem như là người thân trong gia đình… thì làm sao tránh khỏi những lúc vui chơi.

Có thể với công việc khác thì Lam Tuyền cho phép mình lơ đãng, nhưng khi đã cầm bút rồi thì không có gì làm anh phải phân tâm. Vì một tác phẩm ra đời không còn là của riêng mình nữa, mình phải tôn trọng công chúng, người ta tin vào tác phẩm của mình thì người ta mới đến xem.

Do đó anh cũng phải đặt ra cho mình những khuôn phép nhất định trong nghề nghiệp, làm khó bản thân để không phụ lòng khán giả đã đặt vào niềm tin vào ngòi bút, tin vào tư tưởng chủ đề mỗi tác phẩm của Lam Tuyền, hơn nữa là để cha mình tự hào về mình.”.

Trong giới sân khấu cải lương hiện nay, cách làm nghề cha truyền con nối hầu như rất nhiều ở từng mảng như nghệ sĩ sân khấu, nhạc công, ánh sáng âm thanh… Nhưng khi nói đến lĩnh vực sáng tác kịch bản thì rất hiếm, mà khi nhắc đến thì người ta lại nghĩ ngay đến soạn giả Yên Lang – soạn giả Lam Tuyền.

Cho đến bây giờ, nhiều khi ngồi một mình suy nghĩ, soạn giả Lam Tuyền không bao giờ còn tiếc nuối nếu ngày xưa anh theo học đại học Bách Khoa thì giờ có lẽ cuộc sống của một kỹ sư sẽ sung túc hơn, có nhiều điều kiện lo lắng cho cha mẹ, vợ con. Cuộc sống của một soạn giả cũng đã đem đến cho anh những niềm hạnh phúc khác.

Hạnh phúc khi được mọi người đón nhận, hạnh phúc được làm gì đó cho sân khấu cải lương và điều đặc biệt nhất chính là trong ánh mắt của cha mình ánh lên vạn niềm vui khi có một người con nối nghiệp. Chính vì vậy mà soạn giả Lam Tuyền luôn cố gắng, nỗ lực hết mình để không hổ câu “Hổ phụ sinh hổ tử”.

Dương Hạc Lâm

SOẠN GIẢ YEN LANG

Sở trường của soạn giả Yên Lang là sáng tác kịch bản cải lương thuộc đề tài kiếm hiệp kỳ tình, thể loại được khán giả yêu thích trong những năm 1960-1970. Văn phong của ông mộc mạc nhưng chứa đựng nhiều tự sự về số phận những con người luôn khao khát tìm kiếm hạnh phúc. NSND Lệ Thủy nhận xét: “Công chúng thích tuồng của soạn giả Yên Lang vì mỗi câu ca đều chất chứa những ẩn tình sâu sắc, nhờ thế mà thấm vào tim người nghe. Nghệ sĩ chúng tôi khi ca như thấy mình được sống trong vai diễn”.

Soạn giả Yên Lang còn có công đào tạo nhiều cây bút trẻ bên cạnh việc phát hiện những tài năng sân khấu. Ông đã hướng người em đến với nghề viết và tạo nên tên tuổi: soạn giả Nguyên Thảo (tác giả Kiếp nào có yêu nhau), cũng như con trai ông là Lam Tuyền (người chuyển thể vở Lá sầu riêng) hiện đang theo nghiệp của ông.

Dù tuổi đã cao, ông vẫn miệt mài sáng tác, nhất là viết những bài ca cổ ca ngợi quê hương Bạc Liêu. “Tôi vui vì mình đượn tôn vinh trên quê hương đúng vào dịp kỷ niệm 57 năm ngày tôi rời quê lập nghiệp và nay trở về trong vòng tay yêu mến của khán giả quê nhà” - soạn giả Yên Lang tâm sự . Đêm diễn sẽ quy tụ nhiều nghệ sĩ tài danh như: NSND Lệ Thủy, NSƯT Minh Vương, Trọng Hữu, Kim Tử Long, Phượng Hằng… Các nghệ sĩ sẽ tái diễn một số trích đoạn nổi tiếng trong những kịch bản của ông được công chúng yêu thích.

Ông đã sáng tác hơn 30 kịch bản cải lương nổi tiếng, ngòi bút của ông đã dát vàng cho không ít tên tuổi nghệ sĩ qua các vai diễn trong những vở tuồng của ông

Sources: cailuongvietnam